Bizdeki ADSL dünyanın gerisinde
2005/12/07

07.12.2005 14:35 - Telekom'un ADSL fiyatlarında indirime gitmesi internet kullanıcılarını tatmin etmezken, dünyadaki internet fiyatları Türk kullanıcısını kıskandırıyor.

Geçtiğimiz yıl Türk Telekom'un 128 Kbps ADSL bağlantı seçeneğini fiyatı yükseltmeden 256 Kbps hızına çekmesi tüm kullanıcılar arasında övgüyle karşılanmıştı. 2005 başında Telekom yetkililerinin ve ulaştırma bakanının açıklamalarıyla benzer bir uygulamanın yine gerçekleşeceği beklentisine giren ADSL kullanıcıları, Türk Telekom'un satış gündemi arasında açıklanan yeni tarife ile bu kez büyük bir hayal kırıklığı yaşadı. Yeni tarife ile, 50 YTL aylık ücret karşılığında verilen 256 Kbps hızındaki limitsiz ADSL seçeneği kaldırılıp minimum limitsiz bağlantı olarak 512 Kbps seçeneği belirlendi. Ancak fiyatta bir indirime gidilmediği için, internete bağlanırken kaç e- posta aldığını, kaç web sayfası dolaştığını, ne kadar download yaptığım hesaplamak istemeyenlere göre en ekonomik seçenek 100 YTL aylık ücretli 512 Kbps hizmeti oluverdi.

indir indir bitmez limitler: 3GB, 6GB.9GB

öte yandan, Türk Telekom limitli ADSL hizmeti seçeneklerinde iyileştirmeye gitti ve 29 milyon lira aylık ücretli 256 Kbps hızındaki minimum limitli bağlantı seçeneğini kaldırıp bu fiyat seviyesinde minimum bağlantı hızım 512 Kbps'ye yükseltti. Limitleri de 3 GB, 6 GB ve 9 GB olarak belirledi. Tepkiler ve eleştiriler çoğunlukla kullanıcıların seçeneksiz bırakılması üzerine yoğunlaştı. Her ne kadar Türk Telekom limitli ve limitsiz seçeneklerde farklı fiyat seviyeleri oluştursa da yılbaşından itibaren yapılan açıklamalarla kamuoyunda oluşturulan beklenti ADSl. ücretlerinde Önemli bir indirime gidilmesiydi. Beklenen indirimler gerçekleşmediği için, ortaya çıkan tarife seçenekleri dayatma fiyatlar olarak göründü.

Limitsiz seçenekte aynı fiyat seviyesinde bağlantı hızının iki kat arttırılması teorik olarak bağlantı ücretinin yarı yarıya ucuzlaması anlamına gelse de, pratikte kullanıcının cebinden çıkan para eksilmediği ve söz konusu limitli seçenekleri tercih eden dar gelirli kullanıcılar için hızdan öte fiyat ön planda olduğu için Türk Telekom yine eleştirildi. Üstelik 512 Kpbs hızında 3 GB download yapmak 256 kbps hızında 3 GE download yapmaktan iki kat daha hızlı olacağı için, kullanıcılar kotalarım eskiye oranla daha çabuk doldurabilecek, ay sonuna kadar da MB başına 1 milyon liradan yüksek bir limit aşım ücreti ödeyerek sörf yapmak zorunda kalabileceklerdi ve eski tarifeye oranla ceplerinden çok daha fazla para çıkacaktı. Bu da gizli zam iddialarını gündeme getirdi. ADSL kullanıcıları buldukları her fır satta rahatsızlıklarım belirtirken CHİP yazı işlerinde de dünyadaki ADSL hizmetleri ile Türkiye'nin karşılaştırılması yapıldı.

CHIP yazı işleri, ADSL'in Türkiye'deki gelişiminin limitli, kotalı bir tarife üzerinden devam etmesi ile limitsiz ve ucuzlatılmış tarifeye geçilmesi noktasında ikiye ayrıldı. Limitsiz seçenek kullanıcılara büyük bir özgürlük alanı sağlarken, çok hızlı gelişen bağlantı talebi, servisi veren telekom şirketinin hızlı yatırımlarla kapasitesini devamlı artırmasını gerektiriyordu. Ayrıca, limitsiz bağlantıya abone olan bazı kullanıcıların, kablolu veya kablosuz yöntemlerle abone oldukları bağlantıyı bulundukları apartmanlarda veya çevrede paylaştırarak satmaya kalkmaları haksız kazanç ve vergi kaybına da neden oluyordu.

CHIP okuyucuları arasında anket:

3 GB'tan fazla kullanımLimitli seçeneklerin ise mevcut kotalar ile internetin faydalarından yararlanmak isteyen kullanıcıları fazlasıyla kısıtladığı, 3 GB'lık aylık kotanın ortalama bir internet kullanıcısı için çok az olduğu, daha yüksek kota seçeneklerinde ise fiyatın yükselmesinin çok önemli bir dezavantaj yarattığı görüşü dile getirildi. Bu noktada, CHIP okuyucuları arasında yapılan an kette GHIP okuyucularının %56'sımn ayda 3 GB'tan fazla download trafiği yarattığı dikkat çekiyor. Ancak CHIP okuyucularının sıradan internet kullanıcılarına oranla daha fazla trafik yaratma potansiyeli olduğu da gözden kaçırılmamalı.

Yeni yönetimin tavrı ve pratiğe geçireceği uygulamalar

Ancak şimdilik türn tartışmalar havada kaldı çünkü tarife değişikliği haberlerinden kısa süre sonra Türk Telekom tarifenin iptali için Telekomünikasyon Kurumu'na başvuracağını açıklayarak, dayatılan tarifeden kendisinin de memnun olmadığını dile getirdi. Birkaç gün sonra fiilen yeni bir yönetime ve özel bir şirkete devredilen Telekom'un, ADSL konusundaki yeni tutumu, CHIP yazı işleri kapanışı sırasında tam bir muammaydı. Dünyadaki ADSL servislerine göz attığımızda Türk kullanıcılarının ADSL otobanında, yavaş seyreden ağır yük kamyonlarına ayrılan sağ şeritte yol almak zorunda kaldığını görüyoruz.

En marjinal örnek olarak yapılabilecek karşılaştırmada, Japon kullanıcılar saniyede 100 Mbit (Yaklaşık olarak saniyede 10 MB veri aktarımı) bağlantı hızı için, limitsiz seçenekte ayda 80 YTL'lik ücret öderken Türk kullanıcılar ayda 100 YTL ödeyerek aldıkları limitsiz 512 Kbps bağlantısı ile ancak saniyede 50 KB hıza ulaşabiliyorlar. Japonya internet bağlantı hızı konusunda çok uç bir örnek olsa da, beş kıtadaki pek çok ülke, özellikle de üyesi olmaya çalıştığımız Avrupa Birliği ülkelerindeki geniş bant internet bağlantı hizmetleri, Türk kullanıcıları kıskandıracak düzeyde. Türkiye'deki ve dünyadaki geniş bant hizmetleri karşılaştırdığımız araştırmamızda, bulundukları bölgeleri doğru temsil edecek ülkeler olarak, AI5D, ingiltere, Almanya, Japonya, Avustralya ve Mısır'ı ele aldık ve bu ülkelerdeki ADSL servislerinin Türkiye'nin çok ilerisinde olduğunu gördük. Toplumun %99'u internet kullanan ABD'de halk aslında ADSL teriminden çok geniş bant (broadband) kavramına aşina ve şirketler pazarlama faaliyetlerini bu isim üzerinden yürütüyorlar. Bu farklılaşmanın nedeni ise ABD'de kökleri sağlam olan ve teknolojik açıdan da kendilerini çok geliştirmiş olan kablo TV şirketlerinin internet hizmeti vermesi ve halkı geniş bantla buluşturması.

Batıda ucuz ve hızlı, doğuda yavaş ve pahalı

Ancak AOL ve AT&T gibi finnalar son yıllarda telefon altyapısı üzerinden geniş bant hizmetine ağırlık vererek ADSL'in pazar payını arttırmış. Büyük operatörlerin dışında onlarla işbirliği yapan daha küçük ve bölgesel sayısız servis sağlayıcı da farklı şartlar ve fiyat seçenekleri ile ADSL hizmeti sunuyor. Dolayısıyla ABD'deki internet kullanıcılarının en büyük farkı, öncelikle sahip oldukları sayısız, seçenek. Ancak 1,5 Mbps/128 kbps ve 3 Mbps/128kbps hızlan ülke çapında standart olarak görülüyor ve aylık ücretler de 40-50 YTL arasında değişiyor. Almanya'da limitli seçenekler gözde olsa da telekom operatörleri ADSL hizmeti ile telefon görüşmelerinde indirimler, bedava SMS hakkı gibi avantajlar sağlıyor. Standart hızlar ise 1 Mbps ile 3 Mbps arasında değişiyor. İnterneti sadece e-posta trafiği ve çok düşük yoğunlukta websörf için kullanmak isteyen bir kullanıcı aylık 2 GB kotalı, 3.000 Kbps hızındaki bağlantıya yaklaşık 6 YTL ödüyor. Aslında, Türk kullanıcılarının da bu tür düşük fiyatlı, düşük kotalı, yüksek hızlı seçeneklere sahip olma isteği protestolardan anlaşılıyor. Almanya'da 3.000 Kbps hızındaki limitsiz bağlantıya 70 YTI. dolayında aylık ücretle abone olunabiliyor.

Doldurulamayacak kadar yüksek limitler

Avustralya ise ADSL konusunda tüm dünyadan farklı bir uygulamayı benimsiyor. Servis sağlayıcılar her bağlantı seçeneği için mutlaka limit belirliyor. "Limitsiz" ibaresi ile pazarlanan seçeneklerde bile, imza aşamasında kullanıcıya belirli bir miktar dovvnload sonrasında limit aşımı yaptırımına uğrayacağı açıkça belirtiliyor, ancak bu noktada limitler Türk kullanıcısının seve seve razı olacağı miktarlarla ifade ediliyor: 80 GB, 100 GB gibi. I ADSL konusundaki en ilginç örneği ise} Mısır oluşturuyor. Bağlantı seçenekleri] I ürkiye'dekilerle büyük benzerlikler gös-j teren Mısır'da, fiyatlar Türkiye fiyatlarının%30-%40 altında kalıyor. Gerçi, aylık3 ödemeleri, kişi başına düşen aylık gayrı safi milli gelire oranladığımızda Mısır'da en ekonomik seçeneğin aylık gelirin %20'sine dek düştüğü anlaşılıyor.

Daha; yüksek hızlarda ise % 103 gibi oranlar göze çarpıyor. Türkiye'de bu oran %fi. Ancak karşılaştırma açısından Afrika ülkesi Mısır'ı değil de, üyesi olmaya çalıştığımız Avrupa Birliği'ni ve diğer gelişmiş ülkeleri referans almamız gerekiyor. İngiltere; %(),75. Almanya: %0,23. ABD: %1. Avustralya: % 1,8. Japonya: %1

Medeniyetler çatışması: Faturaları kabartmak veya hizmet vermek
Fiyat politikası: ADSL konusunda belirlenen fiyat politikası, hızlı ve ucuz internet erîfimi arzulayan kullanıcıları hayal kırıklığına sürüklüyor. Sonuçta ADSL konusunda kıstaslar, şartlar ne olursa olsun gelişmiş ülkelerde geniş bant internet hizmetlerinin minimum maliyetinin bireylerin aylık gelirlerinin %1'i civarında olduğu ortaya çıkıyor. Türk kullanıcısının da internet hizmetini bu fiyat seviyesinde istemesi hakkıdır. Kısa vadede kullanıcılar Türk Tclekom'ıı devralan Oger Telekom'un ADSL konusundaki tutumunu merak ediyor. Oger Telekom Türk kullanıcısını Avrupalı kullanıcıların sahip olduğu şartlara mı kavuşturacak, yoksa Mısır örneğinde olduğu gibi cebimi/deki paranın yüzde yirmisine ya da yüzde ellisine mi göz. dikecek? Uzun vadede ise Türk Telekom'un hakim konumunun rakipleri tarafından sona erdirileceği, Türk kullanıcısının sayısız seçenek ve fırsat arasında ihtiyaçlarına ve bütçesine göre özgürce seçim yapacağı günlerin gelmesi bekleniyor.

Etiketler: adsl, bilişim, internet, telekom